Apoptoz, en kısa tanımıyla, programlanmış hücre ölümü sürecidir. Erken gelişim sırasında istenmeyen hücreleri ortadan kaldırmak için kullanılır; örneğin, gelişmekte olan bir elin parmakları arasında olan hücreler, bu sayede parmakların oluşması sağlanır. Yetişkinlerde, apoptoz, onarımın ötesinde hasar görmüş hücreleri vücuda zarar vermemesi için kullanılır. Apoptoz ayrıca kanseri önlemede rol oynar. Apoptoz bir nedenden dolayı önlenirse, kontrolsüz hücre bölünmesine ve daha sonra bir tümörün gelişmesine yol açabilir.

Şekil 1. Apoptozun genel hatlarıyla gerçekleşme aşamaları

Apoptoz, Latince “düşmek” anlamına gelen bir kelimedir. Bir yaprağın ağaçtan düşmesi gibi kullanılmaktadır ve bir yaprak öldüğünde ağaçtan düşer. Apoptoz, hücrenin aslında intihar ettiği (!) bir programlanmış hücre ölümü adı verilen bir süreci ifade eder. Bu bu programlı ölüm gerçekleştiğinde, bir hücre gerçekten öldürülür ve çok fazla dağınıklık yaratmamak için hücrenin içinde aktif hale getirilen biyolojik sinyal yollarının ve proteinlerin uyum içinde çalışması gerekmektedir.

Apoptoz normalde vücutta yıpranmış ve uzun süre kalan hücrelerde görülür ve çünkü bu hücrelerin yeni genç hücrelerle yer değiştirmeleri gerekir. Apoptoz normal bir biyolojik süreçtir ve apoptozun yokluğunda kansere görülebilir. Eğer normal bir insanda çok fazla apoptoz meydana gelirse de (hücrelerin ölmesi gerekmediği zaman öldüğü halde gerçekleşirse) nörodejeneratif hastalıklara yol açabilir.

Kaynakça:

• Apoptoz