On Sekizinci Yüzyıl Aydınlanması
Aydınlanma, insanın kendi aklını kullanarak geleneksel ve dini bağlılıklardan kurtulma sürecidir. Kant bunu "aklını kendin kullanma cesareti göster" diyerek tanımlar.
Rönesans'la başlayan bu süreç, 18. yüzyılda somutlaştı. Fransız Devrimi, Aydınlanma ideallerinin siyasal alana yansımasıydı. Tanzimat'tan beri yaşadığımız değişimlerde de Aydınlanma'nın etkisi büyük oldu.
17. yüzyıl, doğa ve akıl arasında paralellik kuran sistematik filozofların (Descartes, Spinoza) çağıydı. 18. yüzyılda ise yazarlar (Locke, Voltaire) öne çıktı. Ana dillerinde yazdıkları eserlerle felsefeyi geniş kitlelere yaydılar.
Aydınlanma tüm Avrupa'ya yayıldı: İngiltere'de deneysel, Fransa'da radikal, Almanya'da mistik-rasyonalist karakter kazandı. Temel ilkeleri laiklik, özgür düşünce ve eleştiriydi.
Ancak Kant, aklın sınırları olduğunu gösterdi. 19. yüzyılda Aydınlanma hız kaybetti ve yerini Romantizm'e bıraktı.
Henüz hiç yorum yapılmamış.