Hücreler, tüm canlıların temel yapı taşlarıdır. İnsan vücudu trilyonlarca hücreden oluşur. Hücre canlı vücudu için yapı sağlar, gıdalardan gerekli besinleri alır, bu besinleri enerjiye dönüştürür ve özel işlevleri yerine getirir. Hücreler ayrıca canlının kalıtsal materyalini içerir ve kendilerinin kopyalarını oluşturabilirler. Hücrelerin birçok parçası vardır ve bu parçaların her biri farklı bir işleve sahiptir. Organel adı verilen bu parçalardan bazıları, hücre içinde belirli görevleri yerine getiren özel yapılardır. İnsan hücreleri aşağıdaki ana organelleri içerir:

Sitoplazma

Sitoplazma, jöle benzeri yarı akışkan bir sıvıdır ve çekirdeği çevreleyen diğer yapılardan oluşur. Sitozol olarak da bilinir. Hücre zarı ile nükleus arasını doldurur.

Hücre iskeleti

Hücre iskeleti, hücrenin yapısal çerçevesini oluşturan uzun liflerden oluşan bir ağdır. Hücre iskeleti, hücre şeklini belirleme, hücre bölünmesine katılma ve hücrelerin hareket etmesine izin verme gibi çeşitli kritik işlevlere sahiptir. Ayrıca hücrelerdeki organellerin ve diğer maddelerin hareketini yönlendiren ray benzeri bir sistem sağlar.

Endoplazmik retikulum (ER)

Bu organel hücre tarafından oluşturulan moleküllerin işlenmesine yardımcı olur. ER işlenen bu molekülleri hücre içindeki veya dışındaki spesifik yerlerine taşır.

Golgi aygıtı

Golgi aygıtı, hücreden taşınacak endoplazmik retikulum tarafından işlenen molekülleri paketler.

Lizozom ve peroksizom

Bu organeller hücrenin geri dönüşüm merkezidir. Hücreyi istila eden bakterileri parçalar, toksik maddelerden hücreyi temizler ve yıpranmış hücre bileşenlerini geri dönüştürürler.

Mitokondri

Mitokondri, gıdalardaki enerjiyi hücrenin kullanabileceği bir forma dönüştüren karmaşık organellerdir. Çekirdekteki DNA’dan ayrı olarak kendi genetik materyallerine (mitokondriyal DNA‘ya) sahiptirler ve kendilerinin kopyalarını oluşturabilirler.

Çekirdek

Çekirdek, hücrenin komuta merkezi olarak işlev görür. Büyüme, olgunlaşma, bölünme veya ölüm için hücreyi yönlendirir. Ayrıca hücrenin kalıtsal materyali olan DNA’ya sahiptir. Çekirdek, DNA’yı koruyan ve çekirdeği hücrenin geri kalanından ayıran nükleer zarf adı verilen bir zar ile çevrilidir.

Hücre zarı

Plazma zarı hücrenin dış astarıdır. Hücreyi ortamından ayırır ve maddelerin hücreye girip çıkmasına izin verir. Madde alışverişi yaparken seçici geçirken olarak davranır. Yani hücre zarı ancak belirli maddelerin geçişine izin verir.

Ribozom

Ribozomlar, protein oluşturmak için hücrenin genetik talimatlarını işleyen organellerdir. Bu organeller sitoplazmada serbestçe yüzebilir veya endoplazmik retikuluma bağlanabilir.

Kaynakça:

• Hücre