Bilim insanı @Bilim_insani_835

Gen dizisinde okunan (ORF) ve okunmayan bölgeler (UTR) nedir?

Genin protein kodlayan bölümü bir ATG (mRNA’daki AUG) dizisiyle başlar. Genellikle +1 bölgesi bu dizinin çok yukarısında ya da önündedir. Bu yüzden +1 bölgesinden ATG dizisine kadar olan bölüm 5′ okunmayan bölge olarak adlandırılır. (5′ Untranslated Region, 5′ UTR: bu dizi gende ve transkript edilmiş mRNA’da bulunur fakat translasyon da okunmaz). Aynı şekilde bir genin sonunda mRNA’ya transkript olan bir bölüm vardır fakat bu proteine çevrilmez ve buna 3′ okunmayanan bölge (3′ UTR) denir.


utr-orf <p>utr-orf</p>

Şekil 1. Gen düzenleyici bölgeler


Açık bir okuma çerçevesi (ORF, Open Reading Frame), bir başlangıç kodonu (AUG) ile başlayan ve bir durdurma kodonu (UAA, UAG veya UGA) ile biten bir kodon serisidir. ORF, bir DNA molekülünün amino asitlere çevrildiğinde durdurma kodonları içermeyen bir kısmıdır. Kısacası DNA’nın kodlama yapan bölgesidir.


Kaynaklar: