Bakıldığı zaman liderlik her şeyden öte; yönetilen grubun, liderine duyduğu güven ve saygının bir tezahürüdür. Bu bir sorun mu tartışılır ancak liderleri zorlayan en yıldırıcı olgu, liderlerin zor ve caydırıcı sorumlulukların birincil muhattabı olmalarıdır. Bir lider, doğası gereği her üyeden daha aktif durumda olmalıdır ki kimliği herkes üye tarafından kabul edilsin. Öte yandan liderliğin kişiye kopması zor faydaları vardır. Karizma, saygınlık başta olmak üzere maddi manevi faydaları sayısızdır. Kişinin dünyaya ait pek çok beklentisini tam olarak karşılar. Bunun bağımlılık yaptığı ve bu bağımlılıktan kopamamanın olumsuz etkileri de örneklerle sabittir.

Liderlik mefhumu elbette sonradan kazanılan vasıflar barındırmaktadır. Buna karşın liderliğin, karakterin özüne bakan da bir tarafı mevcuttur. Sonradan kazanılması zor ya da imkansız, bir tür ''asilliktir'' bu. Lider, yetişkin dünyasına varıncaya kadar damarlarındaki asaleti tecrübe edecek olaylarla karşılaşır ve kendini tanır. Bu da liderin, başkaları henüz kabul etmeden önce kendisinin lider olmaya layık olduğunu anlamasına olanak verir. Hayat onu olgunlaştırır ve biçimlendirir. Çağa ait gereklilikleri hayatının erken dönemlerinde edinir. Lider kendini geliştirirken bir yandan da beklemektedir. Suyun çekileceği dönemi bekler ta ki başkaları suyun üstünde kalanı görüp ona sarılsınlar. İstesinler ya da istemesinler, bir başkasının liderliğe kendilerinden daha layık olduğunu kabul etmek zorunda kalırlar. Böylelikle lider, yeteneklerini ortaya koymak için gerekli zemini bulur. Bir topluluk işte böyle doğar -ve elbette bir lider-. Tarih sayfaları, bu şablonla meydana gelmiş sayısız örnek barındırır. Bir Türk olarak en bilinenlerinden biri kuşkusuz Kurtuluş Savaşı'dır. Tabi ki tarih benzerlerini de barındırmaktadır. Büyük başarılar çoğunlukla tek başarılmaz ve şüphesiz bir grup da lidersiz var olamaz. Heyecan veren, üzen, pişmanlıklar sunan her büyük olay temelinde bir liderin yeterliliği kadardır. Bu bağlamda liderin sorumlulukları çok büyüktür diğer taraftan hakları da orantılı olarak artar. Liderin her üye üzerinde hakkı vardır, sonradan geleceklerin üzerinde de olmaya devam edecektir. Halis bir kimse olması halinde liderler, sıradan birine kıyasla daha fazla iyiliği toplarlar. Bu takdirde iyiliği önemseyen, kendine iyiliği yakıştıran ve vizyon sahibi kişilerin liderlik hedeflemeleri mantıklı görünmektedir. Hem tarihte iz bırakmak hem de bırakamayanlardan daha iyi bir kimse olarak ölmek, ne büyük bahtiyarlık ve tutkuyla yaşamak için ne büyük bir neden!