Sanırım geçen haftaydı.. Youtube'da bir videoya denk geldim. Daha doğrusu oğlumun takip ettiği bir hesabın para ile ilgili videosunu birlikte izledik:-) (Youtuber Berk Coşkun) Videonun ana konusu; para hakkında az bilinenler yada hiç bilinmeyenlerdi. İzlediğim videoda benim en çok ilgimi çeken konu ise kağıt paraların renkleri ile bu renklerin insanlar üzerinde ki psikolojik etkisi üzerine kurulan bağlantıydı:-)

Daha önce aklına gelen yada bu konuda düşünen oldu mu bilmiyorum ama benim çok ilgimi çekti. Bununla ilgili resmi birşey yok ama renkler ile paraların miktarı arasında kurulan bağ bana çok mantıklı geldi. Buradan yola çıkarak her zaman olduğu gibi hem yabancı, hem de yerli kaynaklardan ağırlıklı kağıt paralar ile ilgili bazı araştırmalar yapıp, sizlerle paylaşmaya karar verdim:-) 

Bakalım para renkleri ve üzerimizde ki psikolojik etkileri ile ilgili siz de aynı şeyleri düşünecek misiniz:-) Sonrasında da para ile ilgili birkaç ilginç bilgiyi paylaşıp yazımı sonlandıracağım.

En küçük kağıt paradan başlayıp, en yüksek miktara doğru incelemeye başlayalım isterseniz:-)

5 TL - Kahverengi;

Kahverenginin bir çok anlamı olsa da genel olarak; insan psikolojisi üzerinde "çabukluğu, tüketimi ve sadeliği" temsil ettiği kabul ediliyor. Ve ne ilginçtir ki en çabuk tükenen/ tüketilen yani en hızlı harcanan para 5 TL. :-)) Sizde durum nedir bilmiyorum ama benim cebimde en az süre ile kalan kağıt para gerçekten de 5 TL.

10 TL - Kırmızı

Kırmızı ise genel olarak; fiziksel anlamda "hareketliliği ve dinamizmi" temsil ediyor. Yapılan araştırmalarda en fazla para akışının 10 TL. üzerinden olduğu tespit edilmiş:-)

20 TL - Yeşil

Yeşilin psikolojik anlamda en çok bilinen etkileri; "Dinlendirici olması, sakinlik, huzur ve güven vermesi" olduğu biliniyor. Bugün 20 TL. yi düşündüğünüzde belki çok bir para değil ama kabul edersiniz ki az bir para da değil. Herkes te aynı etkiyi yapar mı bilmiyorum ama cebinizde ki yeşil banknot psikolojik olarak güvende hissettiriyor:-) 

50 TL - Turuncu

Turuncu renk ise; Cesareti, neşeyi ve canlılığı temsil ediyor. Peki siz cebiniz de turuncu 50 TL. varken kendinizi güçlü ve neşeli hissediyor musunuz?:-) 

100 TL - Mavi

Mavi renk tahmin edebileceğiniz gibi; "Rahatlatıcı olmasının yanı sıra özgürlüğü ve huzuru" temsil ediyor. Bence 100 TL. de insanların kendisini huzurlu ve zengin hissettirmesi için birçok özelliği taşıyor:-)

200 TL - Mor

Geldik en yüksek değerdeki kağıt paraya:-) Mor renk daha çok "asilliği, dengeyi, varlığı, saygınlığı ve itibarı" temsil ediyormuş. 200 TL. de az değil, bu hisleri uyandırmak için yeterli bir miktar diye düşünüyorum:-) 

Sizin de bu konuda düşüncelerinizi merak ediyorum:-) Bunun bilinçli yapılıp yapılmadığı konusunda bir yazıya rastlamadım ama yazımın başında da belirttiğim gibi bana mantıklı geldi. Geçelim para ile ilgili diğer az bilinen yada bilinmeyen hususlara.

Ben kağıt paranın gerçekten kağıttan yapıldığını sanıyordum:-)) Malum Çinliler kağıdı bulduktan sonra ilk yaptıkları şeylerden biri de kağıt parayı icat etmek olmuş. Daha doğrusu kağıt parayı ilk kullanan millet Çinlilermiş:-)) Tabi o kadar çok kağıt para basmışlar ki aynı zamanda enflasyon canavarının da mucidi olmuşlar:-)) Bu arada kağıt paranın %75'i pamuktan, %25'i ketenden yapılıyormuş:-) 

Her duyduğumda ve gördüğümde rahatsız olduğum konuların başında paraların kirli olması konusu geliyor.. Elime her değdiğinde bana ciddi rahatsızlık veriyor. Ve araştırılan konulardan biri de bunun üzerine:-) Hani elimize geçen az yıpranmış, jilet gibi olmayan paralar var ya... Onlara ortalama 8 bin kişi değdikten sonra o hale geldikleri tespit edilmiş:-(( 

Ve daha da kötüsü grip vb. hastalıkların %50'si paralardan bulaşıyormuş. Grip virüsü tamı tamına 17 güne kadar kağıt para üzerinde yaşayabiliyormuş. Çok fena... Sanırım sizde artık paraya dokunduktan sonra, benim gibi daha fazla elinizi yıkayacaksınız:-)

Sizlerde var mıdır bilmiyorum ama bizim evde 2 tane var:-)) Ne diyecek olursanız; Monopoly isimli oyun. Bu arada ailecek en sevdiğimiz aktivitelerin başında kutu oyunu dediğimiz bu tarz oyunlar geliyor. Hazır para muhabbeti yapmışken, bu oyunlara ciddi para yatıran bir aileyiz:-)) Tabi burada ki asıl konu çok ilginç, dünya üzerinde en sevilen oyunlardan biri olan monopoly paralarının toplamı, tüm dünyada dolaşımda olan ABD dolarından daha fazlaymış:-) 

(Ufak bir tavsiye; ilköğretim (3 ve 4ncü sınıflar)/ orta öğretim çağında çocuğunuz varsa QUIDO isimli kutu oyununu kesinlikle tavsiye ederim.)

Bugün dünya üzerinde kullanılan para birimi sayısı 170'den fazlaymış. Ama daha ilginç olanı ise; bu para birimlerinin sadece %8'i fiziksel paraymış.

Çok ilgi çekici olmasa da benim yeni öğrendiğim bir bilgi; Eski paraları inceleyen bilim dalına nümizmatik deniyormuş. (Kökeni Fransızca)

Farklı bir bilgi ise; 1000 Kazak tengesi üst üste 3 kez dünyanın en güzel parası seçilmiş. 

(1000 Kazak Tengesi = 19,12 TL.)

Ayrıca her kağıt paranın ömrü farklı olsa da en uzun ömürlü olan 15 yıl kadar elden ele dolaşıyormuş. Haliyle 5 TL. ile 200 TL. nin yaşam süresi bir olmayacaktır:-))

Son olarak gelelim ülkemiz kağıt paralarından birkaç değişik ve yeni bilgiye:-)

Ülkemizde latin harfleri ile ilk para basım tarihi 1937 ve bu para 5 TL. 

Ne kadar doğru bilmiyorum ama para basmanın maliyetinin 18 kuruş olduğu da başka bir bilgi.

Farklı para birimlerinde de benzer şeylere rastladığım bir diğer ilginç bilgi ise 1 kuruşun maliyetinin  2,64 kuruş olduğu:-))

Oğlumla izlediğimiz videoda ki dikkatimi çeken çok ilginç bir konu daha var ve onu sona sakladım. O da her kağıt parada ki Atam'ın bakış yönü. Videoyu yayınlayan arkadaş ilginç bir tespit yapmış ve bu tasarımın neden olabileceği ile ilgili izleyenlere de soru yöneltmiş:-)) 

Atatürk , 5 ve 10 TL. lerde tamamen sağ tarafa, 20 ve 50 TL. lerde biraz daha ortaya, 100 ve 200 TL. lerde gülümseyerek ise size bakıyor.. Ben tamamen farkında olmadan ve komiklik olsun diye "Bartu, Atam parası olmayanın yüzüne bakmıyor, olana da "vay zenginler sizi" der gibi bakıyor oğlum" dedim. Ne cevap verdi dersiniz:-)) "Baba Atatürk öyle bir insan değildi, öyle deme" dedi:-) Utandım mı? Evet utandım... Paraların tasarımı kime ait ve bunu yaparken birşey düşünmüş müdür gerçekten merak ediyorum:-)

Ayrıca paralardan bahsetmişken benim aklıma ilk gelen konulardan ilgi alanıma gelen seyahat:) Eğer seyahatlerinizi benim gibi tur firmaları ile yapıyorsanız SNA Travel'ın sayfasını incelemenizi tavsiye ederim:) Link; https://www.snatravel.net/

Umarım ilginizi çeken, farklı bir yazı konusu olmuştur. Vakit ayırıp okuduğunuz için şimdiden teşekkür ederim:-)