“Çok zaman önce, henüz gençken ve anılarım tazeyken, onun hakkında yazmayı birkaç kez denedim. Ama tek bir satır bile yazamadım. Biliyordum, ilk satırı yazabilsem gerisi kendiliğinden gelecekti, ama başaramıyordum bu ilk satırı yazmayı. Her şey fazlasıyla belirgindi, açıktı ve nereden başlayacağımı bilmiyordum. Nasıl bir harita, aşırı ayrıntılı olduğunda pek işe yaramazsa, öyleydi işte. Ama şimdi biliyorum ki, ancak ve ancak eksik kalmış düşünceler ve anılar, yazının mükemmel olmaktan uzak teknesine doluşabilir. Naoko’yla ilgili anılarım her geçen gün biraz daha silindikçe, onu gitgide daha iyi anlıyorum. Şimdi artık neden benden onu unutmamamı istediğini biliyorum. Kuşkusuz bunu Naoko da biliyordu. Onun bende kalan anısının er ya da geç silineceğini. İşte tam da bu yüzden onu unutmamam için yalvarmış ve onun var olduğunu hep hatırlamamı istemişti.

Bunu düşündükçe, içimi dayanılması zor bir keder kaplıyor. Çünkü o, Naoko beni hiçbir zaman sevmedi.”

“Benden çok daha tutkulu bir okurdu, ama sadece en az otuz yıl önce ölmüş olan yazarları okumak gibi bir ilkesi vardı. ‘Ancak böyle bir kitaba güvenebilirim ’derdi. ‘Çağdaş edebiyata güvenim yok demiyorum. Ama değerli vaktimi de zamanın vaftiz etmediği eserleri okuyarak ziyan etmek istemem. Hayat yeterince kısa’ diye eklerdi.”

“Paran olmadığını söyleyebilmektir. Örneğin, sınıf arkadaşlarımdan birine bir şey öneriyorum. ‘Kusura bakma, param yok’ diyor. Eğer durum tersi olsaydı, o bana sorsaydı, ben bu yanıtı asla veremezdim. Çünkü eğer ben, ‘Hiç param yok’ diyorsam, bu gerçekten ‘hiç param yok’ manasına geliyor olacaktı. Üzücü bir durum. Tıpkı güzel bir kızın, kendini çirkin bulduğu için o gün dışarı çıkmak istemediğini söylemesi gibi. Bunu çirkin bir kız söylesin bakalım, herkes ona güler. Dünya benim için tam altı yıl boyunca hep böyle oldu, geçen yıla kadar.” 

“Kusursuz aşkı mı bekliyorsun?”

“Yok canım. Ben bile o kadarını istemem. Sadece bencillik peşindeyim. Mükemmel bir bencillik. Diyelim ki sana, canimin çilekli pasta istediğini söylüyorum. Sen de her şeyi bırakıp almaya koşuyorsun. Soluk soluğa dönüyorsun ve dizlerinin üzerine çökerek pastayı bana sunuyorsun. Ben de, artık istemiyorum diyerek pastayı pencereden fırlatıyorum. İşte aradığım bu.”

“Benim müzik kulağım oldukça iyidir, ama onunki benden daha iyiydi. ‘Ne büyük bir kayıp!’ diye düşünüyordum. ‘Eğer zamanında iyi bir öğretmenle doğru dürüst bir eğitim alsaydı. Çok daha ileride olurdu.’ Ama yanılıyordum. Çünkü o düzgün bir eğitim alabilecek çocuklardan değildi. Böyle insanlar vardır. Olağanüstü bir yeteneğe sahiptirler, ama bunu sistematize edecek çabayı gösteremezler. Sonunda yeteneklerini azar azar ziyan ederler. Böylelerini çok görmüşümdür. Başlangıçta göz kamaştırırlar. Çok zor bir parçayı, notasına bakar bakmaz anlar ve sonuna kadar müthiş güzel bir biçimde çalarlar. Onları izlersin ve şaşar kalırsın. İçinden, ‘Bir milyon yıl geçse ben bunu yapamam’ dersin. Ama gittiği, gideceği yer budur. Niçin? Çünkü çaba göstermezler. Çünkü disiplin aşılanmamıştır. Şımartılmışlardır hep. Çok yetenekli olduklarından, ta küçüklüklerinden beri çok iyi çaldıkları için övgüler almışlardır ve sıkı çalışma onlara aptalca gelir. Başkalarının üç haftada öğrendikleri bir parçayı, onlar bunun yarısı kadar bir zamanda öğrenip diğerine geçerler. Böylece öğretmen tarafından zora koşulmak nedir bilmezler, insan kişiliğinin biçimlenmesi için hayati bir öğe onlarda eksik kalır. Çok acı bir durumdur bu. Bende de böyle eğilimler vardı, ama şanslıydım ki, öğretmenim çok sert biriydi ve her şey kontrol altındaydı.”

“Zifiri karanlıktayken, gözlerin karanlığa alışana dek oturup beklemekten başka yapabileceğin bir şey yoktur.”

“Yaşamı, istediğiniz biçime sokmak için çok çaba sarf ediyorsunuz. Eğer bir akıl hastanesine düşmek istemiyorsanız, yüreğinizi biraz daha açmanız ve kendinizi olayların akışına bırakmanız gerekli.”