İzlerini ancak Zeugma Mozaik Müzesi’nde sürdüğümüz tarihin görkemli şehrine dört tarafı sütunlu avludan giriliyor. Avlunun tam ortasında zemini Samsatlı ustaların elinden çıkmış mozaik kaplı bir süs havuzu yer alıyor. İçerisinde balıklar, çeşitli bitkiler yer alıyor. Böylesine muhteşem havuzun içinden geçerek sular altında kalan tarihe Zeugma’nın zenginliğine misafir oluyoruz.

Zeugma bir Pers, bir Helen karışımından tümüyle Roma kentine dönüşümüne ait izler burada müzede yer alıyor. Özellikle M.Ö. 1. Yüzyılda kentteki yaşamın, kültürün, yapıların, şehir dokusunun değişimiyle ortaya farklı bir medeniyet çıkıyor. Mozaiklerin çoğu da Roma döneminde değişen yaşamın, evlerin ve kültürün izleri… Gezerken, bu evlerden birinde akşam yemeği yenilen bir salona davet ediliyoruz.

11 yıllık çabanın gerçeğe dönüştüğü mozaik müzesi, eski tekel fabrikasının arazisi üzerine kurulmuş.  09.09.2011 tarihinde açılan müze, 30.000 metrekarelik alana kurulmuş. Bunun 25.000 metrekaresi kapalı alan. Müze kompleksinde A blokta Zeugma Antik Kenti’nden getirilen mozaikler, B blokta Antep ve çevresinde yapılan kazılarda ele geçen Doğu Roma Dönemi’ne ait kiliselerin taban mozaikleri, C blokta ise idari kat, konferans ve fuaye salonları yer alıyor.

Zeugma Mozaik Müzesi koleksiyonunda  Roma ve Doğu Roma Dönemi’ne ait 3.000 metrekare mozaik, 140 metrekare duvar resmi, 4 adet Roma Çeşmesi, 20 adet sütun, 4 adet kireç taşından yapılmış heykel, bronz Mars heykeli, mezar stelleri, lahitler ve mimari parçalarıyla zengin bir koleksiyon burada teşhir ediliyor.